Anders leren denken (Rom. 12:2)

En wordt dezer wereld niet gelijkvormig; maar wordt veranderd door de vernieuwing uws gemoeds, opdat gij moogt beproeven, welke de goede, en welbehagelijke en volmaakte wil van God zij

Wereldgelijkvormigheid. Paulus waarschuwt er tegen. Waar wereldgelijkvormigheid vandaag de dag in de kerk vaak in verband gebracht wordt met uiterlijke dingen, blijkt in dit vers dat het niet gaat om uiterlijkheden, maar om ons innerlijk. Ons gemoed, onze gezindheid, de Bijbel met uitleg legt dat uit als ons ‘denken’. De kanttekenaren dachten daar ook aan, als ze verwijzen naar Efeze 1:18 Namelijk verlichte ogen uws verstands.

Beïnvloeding

Wij mensen worden altijd ergens door beïnvloed. Paulus schrijft: En wordt dezer wereld niet gelijkvormig; maar wordt veranderd door de vernieuwing uws gemoeds. Hij lijkt te willen zeggen: er zijn twee mogelijkheden. Óf je laat je denken beïnvloeden door de wereld, óf door het Woord van God. In Psalm 1 lezen we daar zo duidelijk over:

Welgelukzalig is de man, die niet wandelt in den raad der goddelozen, noch staat op den weg der zondaren, noch zit in het gestoelte der spotters; Maar zijn lust is in des HEEREN wet, en hij overdenkt Zijn wet dag en nacht. Want hij zal zijn als een boom, geplant aan waterbeken, die zijn vrucht geeft op zijn tijd, en welks blad niet afvalt; en al wat hij doet, zal wel gelukken (Psalm 1:1-3).

Zie je de twee groepen die in Psalm 1 geschetst worden? De eerste groep, waarover je leest in vers 1, laat zich beïnvloeden door de ‘goddelozen’ en wordt steeds meer en meer de wereld ingetrokken. De tweede groep heeft lust in de woorden van God. Zij denkt er voortdurend over na. De zondige samenleving en Gods Woord worden lijnrecht tegenover elkaar gezet. Er is geen neutraal midden. Hoe meer we ons laten beïnvloeden door de wereld om ons heen, hoe minder we luisteren en veranderd worden door Gods Woord. Andersom geldt: hoe meer we luisteren naar de woorden van God en die overdenken, hoe minder vat de zondige samenleving op ons krijgt.

Het doel van het vernieuwde denken

In Jozua 1 lezen we ook over dat overdenken van Gods wet: Dat het boek dezer wet niet wijke van uw mond, maar overleg het dag en nacht, opdat gij waarneemt te doen naar alles, wat daarin geschreven is; want alsdan zult gij uw wegen voorspoedig maken, en alsdan zult gij verstandelijk handelen (Jozua 1:8).

Zie je de reden die hier genoemd wordt om voortdurend over Gods Woord na te denken? Opdat gij waarneemt te doen naar alles wat daarin geschreven is. Het gaat niet zomaar om Bijbellezen, instemmend knikken, de Bijbel dichtslaan en doorgaan. Bij ons dagelijks Bijbellezen mag het onze vraag steeds weer zijn: ‘Wat leren we hier over Wie de Heere is? Wat vraagt Hij hier van mij?’ En dan nog kunnen we zo snel vergeten wat de Heere in Zijn Woord van ons vraagt. Weet je ’s avonds als je naar bed gaat nog wat je ’s morgens gelezen hebt? Wat heb je de hele dag met dat Woord gedaan?

Paulus schrijft dus dat we anders moeten gaan denken. Ons denken moet niet de vorm van de wereld meer aannemen, maar de vorm van het kruis. Ons denken moet steeds in lijn gebracht worden met het kruisevangelie. Dat vraagt om zelfverloochening.

Wereld- en kruisgelijkvormig denken

In het boek ‘Elke dag nieuw’ schreef ik daarover:

Zo iemand achter Mij wil komen, die verloochene zichzelven, en neme zijn kruis op en volge Mij, zegt de Heere Jezus (Matth. 16:24). Hij voorzegt dat Hij zal moeten lijden en sterven om vrucht voort te brengen. En Hij leert Zijn discipelen dat zij Hem daarin zullen moeten volgen. Niet in de kruisdood misschien, maar wel in een stervend leven. Een leven van zelfverloochening. Dat gaat in tegen alles wat de wereld zegt en denkt en wat we om ons heen zien en horen. En als we eerlijk zijn, voelen we misschien wel weerstand in ons eigen hart, omdat we onszelf niet willen verloochenen, maar liever verhogen. De wil van de Heere gaat vaak lijnrecht tegen menselijke verlangens in:

• Mensen zeggen: ‘Kies je eigen weg.’ De Heere Jezus zegt: Volg Mij (Matth. 8:22).
• Mensen zeggen: ‘Luister naar je gevoel. Luister naar de mening van mensen om je heen.’ De Heere Jezus zegt: Mijn schapen horen Mijn stem, en Ik ken dezelve, en zij volgen Mij (Joh. 10:27).
• Mensen zeggen: ‘Geloof in jezelf! Wees assertief! Kom op voor jezelf! De Heere Jezus zegt: Neemt Mijn juk op u en leert van Mij, dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen (Matth. 11:29).
• Mensen zeggen: ‘Je mag trots zijn op jezelf!’ De Heere Jezus zegt: Doch wie roemt, die roeme in de Heere (2 Kor. 10:17). En wat hebt gij, dat gij niet hebt ontvangen? (1 Kor. 4:7).
• Mensen zeggen: ‘Geniet van je spullen, gebruik je geld, je hebt het verdiend!’ De Heere Jezus zegt: Eén ding ontbreekt u: ga heen, verkoop alles wat gij hebt en geef het den armen, en gij zult een schat hebben in de hemel; en kom herwaarts, neem het kruis op en volg Mij (Mark. 10:21).
• Mensen zeggen: ‘Praten met de buren over God en Zijn Woord? Ze zullen wel denken …’ De Heere Jezus zegt: Want zo wie zich Mijns en Mijner woorden zal geschaamd hebben, diens zal de Zoon des mensen Zich schamen, wanneer Hij komen zal in Zijn heerlijkheid en in de heerlijkheid des Vaders en der heilige engelen (Luk. 9:26).

Zelfverloochening

Anders denken betekent dus ook jezelf verloochenen. Anders denken is niet onszelf conformeren aan de groep, maar luisteren naar wat de Heere zegt in Zijn Woord. Het christelijk geloof is geen cultuur. Het geloof is een stellig weten én een vaste vertrouwen.

Beelden, geluiden, sociale media, gesprekken op het schoolplein, het magazine in de wachtkamer, de seculiere nieuwsmedia, er komt elke dag zóveel informatie op ons af die wereldgelijkvormig is, waar werelds denken uit blijkt. Ongemerkt laten we ons daardoor beïnvloeden. Kruisgelijkvormigheid wordt onmogelijk als de wereld zo luidruchtig tot ons roept. En als er maar een paar minuten Bijbellezen tegenover staan.

Anders leren denken vraagt om:

1. Stemmen uit de wereld filteren of (voor een deel) het zwijgen op leggen.
2. Tijd doorbrengen in het Woord. Dat kan ’s morgens, maar kan ook tijdens je huishoudelijk werk met muziek bijvoorbeeld.
3. Volkomen overgave. Wie de Heere Jezus nog niet kent kan geen trucje uithalen om anders te leren denken. Het is een vrucht van de Geest.
4. Bidt de Heilige of Hij Zijn vernieuwende werk in je hart, in je denken wil doen. Tot eer van Zijn Naam.
5. Kijk niet naar anderen. Het is verleidelijk om een oordeel te hebben over het denken van anderen in je gezin, in je buurt, in de kerk. Maar de woorden uit Romeinen 12 zijn heel persoonlijk geformuleerd. Heel persoonlijk hebben we nodig te weten dat we zijn overgezet vanuit het koninkrijk van de duisternis in het Koninkrijk van de Zoon van Zijn liefde. Heel persoonlijk is het de vraag: naar welke stem luister ik vandaag vooral? Waardoor laat ik me beïnvloeden?

Dit blogartikel werd geschreven door Elise.